Uzman Görüşü Nedir?
Lion Criminology
Uzman görüşü (mütalaası), bir davada teknik veya özel bilgi gerektiren konularda mahkeme veya taraflarca başvurulan, alanında uzman kişilerin olayla ilgili bilimsel, teknik ya da mesleki değerlendirmelerini içeren yazılı belgedir. Ceza ve hukuk davalarında bilirkişi raporundan farklı olarak, mahkeme tarafından değil, taraflardan biri tarafından özel olarak alınabilir. Mahkeme bu görüşü bilirkişi raporuyla birlikte değerlendirir; bağlayıcı değil, destekleyici niteliktedir. Özellikle trafik, tıp, mühendislik, dijital delil ve mali analiz gibi teknik alanlarda sıkça kullanılır.
ÖZEL BİLİRKİŞİ RAPORU
Hukuki uyuşmazlıklarda teknik veya özel bilgi gerektiren konular, davanızın seyrini tamamen değiştirebilir. Özel Bilirkişi Raporu (Uzman Mütalaası) hizmetimizle, bu teknik konuları en anlaşılır şekilde mahkemeye sunmanızı sağlıyoruz.
Özel bilirkişi raporu, mahkemeye sunduğunuz diğer delilleri destekleyen, alanında uzman bir profesyonel tarafından hazırlanan bilimsel ve teknik bir rapordur. Mahkemece atanan bilirkişi raporuna karşı itirazlarınızı güçlendirmek, kendi iddialarınızı sağlam temellere oturtmak veya davanızın seyrini lehinize çevirmek için en etkili yollardan biridir.
Hizmetimizin Size Sağlayacağı Avantajlar:
-
Güçlü Hukuki Zemin: Davanızı, bilimsel ve teknik verilerle destekleyerek daha sağlam bir hukuki zemine oturtursunuz.
-
Kanıtlarınızı Destekler: Mevcut delillerinizin mahkemece doğru anlaşılmasını sağlayarak iddialarınızı güçlendirir.
-
Mahkeme Sürecini Etkiler: Yargıtay kararlarında da belirtildiği gibi, mahkemeler bu raporları önemli bir delil olarak değerlendirir.
-
Hız ve Kontrol: Kendi seçeceğiniz uzmanla çalışarak süreci daha hızlı yönetir ve raporun içeriği üzerinde daha fazla kontrol sahibi olursunuz.
-
Çeşitli Uzmanlık Alanları: Gayrimenkul değerlemeden ticari uyuşmazlıklara, inşaat hukuku davalarından tazminat taleplerine kadar birçok alanda uzman desteği sunuyoruz.
Davanızın teknik detaylarını uzmanına bırakın, biz sizin için somut ve ikna edici bir rapor hazırlayalım.
HMK Madde 293
(1) Taraflar, dava konusu olayla ilgili olarak, uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Sadece bu nedenle ayrıca süre istenemez.
(2) Hâkim, talep üzerine veya resen, kendisinden rapor alınan uzman kişinin davet edilerek dinlenilmesine karar verebilir. Uzman kişinin çağrıldığı duruşmada hâkim ve taraflar gerekli soruları sorabilir.
(3) Uzman kişi çağrıldığı duruşmaya geçerli bir özrü olmadan gelmezse, hazırlamış olduğu rapor mahkemece değerlendirmeye tabi tutulmaz.
5271 sayılı Ceza Muhakemesi Kanunu
Uzman Görüşü
CMK Madde 67
(6) Cumhuriyet savcısı, katılan, vekili, şüpheli veya sanık, müdafii veya kanunî temsilci, yargılama konusu olayla ilgili olarak veya bilirkişi raporunun hazırlanmasında değerlendirilmek üzere ya da bilirkişi raporu hakkında, uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Sadece bu nedenle ayrıca süre istenemez.
BÖLGE KRİMİNAL POLİS LABORATUVARI MÜDÜRLÜKLERİ YÖNETMELİĞİ
Uzman :
Kriminal uzmanlık alanlarının biri veya birkaçında uzmanlık sertifikasına sahip, uzmanlık alanıyla ilgili incelemeleri yapan, uzmanlık faaliyetleri ile ilgili işlemlerin yürütülmesinde asistan ve inceleme teknisyenine nezaret eden, gerekli eğitimleri veren ve idare tarafından görevin gerektirdiği hallerde idari ve destek kısımlarında da görevlendirilebilen personeli,
İzmir Uzman Mütalaası
İstanbul Uzman Mütalaası
Uzman görüşü, mahkeme sürecinde teknik bilgi ve uzmanlık gerektiren konulara açıklık getirmek amacıyla, alanında yetkin kişiler tarafından hazırlanan bilimsel değerlendirme metnidir. Taraflar, bilirkişi dışında bir uzmandan rapor alarak davanın seyrine katkı sağlayabilir. Bu tür mütalaalar, özellikle karmaşık trafik kazaları, tıbbi müdahaleler, dijital deliller, ses ve görüntü incelemeleri gibi teknik alanlarda oldukça değerlidir.
Uzman görüşü, delillerin teknik olarak yorumlanmasını sağlar; olayın oluş şekli, kusur oranları, nedensellik bağı gibi hususlarda bilimsel gerekçelere dayalı açıklamalar sunar. Mahkemeye sunulan bu tür görüşler, hâkimin kanaat oluşturmasına yardımcı olur ve tarafların iddialarını teknik açıdan destekler.
Firmamız, ceza ve hukuk davaları kapsamında adli bilişim, trafik kazası analizi, ses/görüntü incelemesi ve diğer adli teknik alanlarda uzman mütalaası hazırlama hizmeti sunmaktadır.
Uzman kadromuz, her bir dosyayı bağımsız, objektif ve bilimsel yöntemlerle değerlendirerek gerekçeli uzman görüşü raporunu en kısa sürede hazırlar.
Yargıtay Kararlarında Uzman Mütalaası
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2016/1513E. 2017/1381 K. 28.03.2017 T.:
"Söz konusu inceleme mahkemece ve delil tespiti sonucu düzenlenmemis olmakla birlikte 6100 sayılı HMK’nın 293/1. maddesi hükmünce, taraflar dava konusu olayla ilgili olarak uzmanından bilimsel mütalaa alabileceklerinden söz konusu rapor uzman görüsü niteligindedir. Mahkeme, uzman görüsü ile baglı olmamakla birlikte delil olarak degerlendirmeye tabi tutmak zorundadır."
Yargıtay 15. Hukuk Dairesi 2015/5127 E. 2016/4635 K. 10.11.2016 T. :
Mahkeme özellikle özel ve teknik bilgiyi gerektiren konularda, tarafın sundugu uzman görüsünün dava konusuyla ilgili olması halinde mutlaka dikkate almak ve degerlendirmek zorundadır. Bu anlamda alınan bilirkisi raporuna, taraflardan biri, uzman görüsüne dayanmak suretiyle itiraz etmis ve bu itirazlar mahkeme tarafından hiç degerlendirmeye alınmamıs ve itirazlar gerekçeli bir sekilde karsılanmamıs ise uzman görüsüne dayanan tarafın 6100 sayılı HMK’nın 27., Anayasa’nın 36. ve Avrupa Insan Hakları Sözlesmesi’nin 6. maddesinde düzenlenen adil yargılanma hakkının en önemli unsuru olan hukuki dinlenme hakkını ihlal etmis olabilecektir.Dosyaya ibraz edilen uzman görüsünde bilirkisi raporu ile tespit edilen görüslerinin aksine tespit ve görüsler ileri sürülmüs olup, bilirkisi raporu ile uzman görüsü ciddi sekilde çeliskiler içermektedir. Alınan bilirkisi raporu ile uzman görüsü arasındaki çeliskinin giderilmesi amacıyla dosyanın yeni bir bilirkisi heyetine tevdii edilmesi yerine yetersiz ve esaslı itiraza ugrayan rapora dayanılarak uzman görüsü kararda gerekçeli olarak degerlendirilip tartısılmadan karar verilmis olması dogru olmamıs, bozmayı gerektirmistir.
Yargıtay 6. Ceza Dairesi, 2023/19971 E. , 2024/6399 K. , 21.05.2024 T.
"bilirkisi raporu ile uzman mütalaası arasındaki çeliskiler giderilmeden ve katılan vekili tarafından kovusturma sırasında itiraz edilen bilirkisi raporunun eksik ve yetersiz gerekçe ile hükme esas alınarak yazılı sekilde karar verilmesi, Bozmayı gerektirmis, sanık müdafinin temyiz itirazları bu itibarla yerinde görülmüs oldugundan, hükmün açıklanan nedenle teblignameye aykırı olarak BOZULMASINA, 5271 sayılı Kanun'un 304/2. maddesi uyarına yeniden incelenmek ve hüküm verilmek üzere dosyanın Elazıg 3. Agır Ceza Mahkemesine gönderilmesine,"
Yargıtay 15. Ceza Dairesi 2015/12660 E. 2018/8694 K. 28.11.2018 T.
"Uzman mütalaası içerigine göre ise, hükme esas alınan bilirkisi raporlarıyla çeliski içerecek sekilde2010 yılı Temmuz ayında sanık ... InaçTan alınan 15 adet müstahsil makbuzunda ayrıntıları belirtilen113.008,50 TL bedelden olusan balık ücretinin sirket ya da ortaklarınca ödendigine iliskin bir belgeyerastlanmamıs olduguna dair görüs belirtilmis olması ve sanıkların atılı suçlamayı ısrarla kabul etmemeleri bakımından, ticaret hukuku, muhasebe ve vergi alanında uzman bilirkisi heyetinden rapor aldırılarak suça konu senetlerin düzenlenmesine esas bir alacak/borç iliskisinin bulunmadıgının kesin olarak tespitinden sonra sanıkların hukuki durumlarının tayin ve takdiri gerektigi gözetilmeden, eksik inceleme ve arastırma sonucu yazılı sekilde hüküm kurulması,"
Uzman Mütalaası ile Bilirkişi Raporu Arasındaki Fark Nedir?
Hukuki süreçlerde sıkça karıştırılan ancak işlevleri ve hukuki nitelikleri farklı olan iki kavram vardır: Bilirkişi Raporu ve Uzman Mütalaası. Aslan Kriminal olarak sunduğumuz hizmetin tam olarak ne anlama geldiğini anlamanız için bu ayrımı netleştirmek önemlidir:
-
Atayan Makam: Mahkeme, savcılık veya icra dairesi gibi yargı makamı tarafından re'sen (kendiliğinden) veya tarafların talebi üzerine atanır.
-
Nitelik: Kamusal bir görev olup, raporu hazırlayan bilirkişi tarafsız ve bağımsız olarak görevlendirilir. Mahkeme, raporla bağlı olmasa da, genellikle rapora itibar eder
-
.Amacı: Yargılamayı yürüten makamın teknik veya özel bilgi gerektiren bir konuda aydınlanmasını sağlamaktır.
-
Atayan Makam: Bir davanın tarafları (davacı, davalı, şüpheli, sanık, müdafi vb.) tarafından, kendi iddia veya savunmalarını desteklemek amacıyla özel olarak talep edilir.
-
Nitelik: Bir "taraf delili" niteliğindedir. Mahkemeyi bağlayıcı olmasa da, mahkeme tarafından mutlaka dikkate alınması ve gerekçeli kararda değerlendirilmesi gereken bir kanıt aracıdır (HMK m. 293, CMK m. 67). Gerekçeli kararda hiç yer verilmemesi, adil yargılanma hakkı ihlali sayılabilir.
-
Amacı: Tarafın kendi bakış açısını bilimsel ve teknik verilerle desteklemesini sağlamak, mahkeme bilirkişi raporuna karşı bir argüman sunmak veya mahkemenin gözden kaçırdığı detayları bilimsel bir dille ortaya koymaktır.
-
Ödeme: Ücreti, hizmeti talep eden taraf (vatandaş veya kurum) tarafından doğrudan uzmana ödenir.
-
Atanma Şekli ve Bağımsızlık: Bilirkişi, yargı makamı tarafından seçilir ve dosyayı tarafsız bir şekilde, yargı makamının talimatları doğrultusunda inceler. Görevini bağımsız bir şekilde yerine getirmesi beklenir.
-
Delilleri Değerlendirme Alanı: Bilirkişi, kendisine tevdi edilen (teslim edilen) delilleri, yargı makamının belirlediği çerçevede ve kendi uzmanlık alanına göre değerlendirir. Örneğin, bir belge üzerinde sahtecilik iddiası varsa, bilirkişi belgeyi ve imzaları teknik olarak inceler ve sahte olup olmadığına dair bilimsel görüşünü sunar.
-
Raporun Niteliği: Bilirkişi raporu, yargı makamının delilleri takdir etmesine yardımcı olan bir "yardımcı delil" niteliğindedir. Hakim, bilirkişi raporuyla bağlı değildir ancak uygulamada genellikle bu raporlara büyük ölçüde itibar edilir. Hakim, raporu yeterli görmezse ek rapor isteyebilir veya yeni bir bilirkişi atayabilir.
-
Hukuki Değerlendirme Yapmama Kuralı: Bilirkişi, teknik konularda görüş bildirmekle yükümlüdür; hukuki nitelendirme ve değerlendirme yapma yetkisi yoktur. Örneğin, bir imzanın sahte olduğunu belirtebilir ancak bunun "dolandırıcılık suçu" olup olmadığına dair bir yorum yapamaz.
-
Atanma Şekli ve Amacı: Uzman, yargı makamının atadığı bilirkişiden farklı olarak, tarafın kendi inisiyatifiyle ve masrafıyla görevlendirilir. Amacı, tarafın sunduğu veya elde ettiği delilleri kendi lehine bilimsel ve teknik açıdan yorumlamak ve bu yorumu mahkemeye sunmaktır.
-
Delilleri Değerlendirme Alanı: Uzman, tarafın belirlediği çerçevede, dava dosyasına giren veya tarafa sunulan delilleri kendi uzmanlık alanına göre değerlendirir. Genellikle, mahkeme bilirkişisinin raporundaki eksiklikleri, hataları göstermek veya farklı bir bakış açısı sunmak üzere görevlendirilir.
-
Raporun Niteliği: Uzman mütalaası, doğrudan bir "taraf delili" niteliğindedir. Mahkemeyi bağlayıcı olmasa da, mahkeme tarafından mutlaka dikkate alınması, değerlendirilmesi ve gerekçeli kararda buna ilişkin bir gerekçenin gösterilmesi gerekir (HMK m. 293/2, CMK m. 67/6-7). Eğer mahkeme, uzman mütalaasını hiç değerlendirmezse, bu durum gerekçeli karar hakkının ve dolayısıyla adil yargılanma hakkının ihlali sayılabilir.
-
Esneklik ve Detay: Uzman mütalaası, tarafın ihtiyacına göre daha detaylı, spesifik veya belirli bir bakış açısını vurgulayacak şekilde hazırlanabilir. Mahkemenin atadığı bilirkişiye göre daha esnek bir yapıya sahip olabilir.
Uzman Mütalaası ve Temel Hukuki Haklarınız: Adaletin Güvencesi
Hukuki süreçlerde sunduğunuz her delil, adil yargılanma hakkınızın bir parçasıdır. Teknik ve bilimsel konuların aydınlatılmasında kritik rol oynayan uzman mütalaası, sadece bir rapor olmanın ötesinde, Anayasal güvence altındaki temel hukuki haklarınızla doğrudan ilişkilidir. Bilimsel yaklaşımımızla, haklarınızın korunmasına katkıda bulunuyor, adalet arayışınızda güçlü bir dayanak sunuyoruz.
Türk Ceza Yargılamasında Uzman Mütalaası: Yasal Statü, Fonksiyonel Rol ve Yargısal Uygulama Analizi
Uzman mütalaası, bir hukuki uyuşmazlığın teknik veya özel bilgi gerektiren yönleriyle ilgili olarak, alanında yetkin ve deneyimli bir kişi tarafından hazırlanan bilimsel nitelikli bir rapordur. Bu müessese, Türk yargılama sisteminde tarafların iddia ve savunmalarını güçlendirmesi, delil değerlendirme sürecini zenginleştirmesi ve adli makamların vicdani kanaat oluşturmasına yardımcı olması nedeniyle kritik bir rol üstlenmektedir.
