Adli Görüntü İncelemesinin Kapsamı ve Yöntemleri

Adli görüntü incelemesi, genellikle şu alanlarda yoğunlaşır:

• Kimlik Tespiti: Kamera kayıtlarındaki kişilerin kimliklerinin belirlenmesi. Bu, yüz tanıma, vücut morfolojisi, giyim tarzı gibi özelliklerin analiziyle yapılır.

• Olay Yeri Analizi: Olay yerindeki kamera görüntülerinin incelenerek olayın nasıl gerçekleştiğinin, faillerin hareketlerinin ve zaman çizelgesinin çıkarılması.

• Görüntü İyileştirme ve Netleştirme: Düşük kaliteli veya bulanık görüntülerin özel yazılımlar ve tekniklerle daha anlaşılır hale getirilmesi.

• Görüntü Bütünlüğü ve Orijinalliği: Görüntülerin üzerinde herhangi bir manipülasyon yapılıp yapılmadığının, yani orijinal olup olmadığının tespiti.

• Ses ve Görüntü Senkronizasyonu: Ses ve görüntü kayıtlarının birbiriyle uyumlu olup olmadığının incelenmesi.

  
  

Yargıtay içtihatları, adli görüntü incelemesinin önemini ve nasıl yapılması gerektiğini vurgulamaktadır. Örneğin, İstanbul Anadolu 13. Asliye Ticaret Mahkemesi'nin bir kararında, imza veya yazı incelemesinin uzmanlarca, yeterli teknik donanıma sahip laboratuvar ortamında, optik aletler ve diğer gerekli cihazlar kullanılarak yapılması gerektiği belirtilmiştir. Bu ilke, adli görüntü incelemesi için de geçerlidir.

T.C. İstanbul Anadolu 13. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

incelemesinin, konunun uzmanınca ve yeterli teknik donanıma sahip bir laboratuvar ortamında, optik aletler ve o incelemenin gerektirdiği diğer cihazlar kullanılarak; grafolojik ve grafometrik yöntemlerle yapılması; bu alet ve yöntemlerle gerek incelemeye konu ve gerekse karşılaştırmaya esas belgelerdeki imza veya yazının tersim, seyir, baskı derecesi, eğim, doğrultu gibi yönlerden taşıdığı özelliklerin tam ve kuşkuya yer vermeyecek şekilde belirlenip karşılaştırılması; sonuçta imza veya yazının atfedilen kişiye ait olup olmadığının, dayanakları gösterilmiş, tarafların, mahkemenin ve Yargıtay'ın denetimine elverişli bir raporla ortaya konulması; gerektiğinde karşılaştırılan imza veya yazının hangi nedenle farklı veya aynı kişinin eli ürünü olduklarının fotoğraf ya da diğer uygun görüntü teknikleriyle de desteklenmesi şarttır. ------

Yargıtay 2. Ceza Dairesi'nin 2014/2825 E., 2015/2819 K. sayılı kararında, kamera görüntülerinin büyütme ve netleştirme teknikleri kullanılarak değerlendirilmesi, görüntülerdeki kişinin sanık olup olmadığının ve suça konu malzemeleri alıp almadığının teknik donanıma sahip bilirkişiden veya kriminal laboratuvardan rapor alınarak belirlenmesi gerektiği ifade edilmiştir.

2. Ceza Dairesi 2014/2825 E. , 2015/2819 K.

sanığın teşhise esas olmak üzere fotoğrafları temin edilerek, gerektiğinde büyütme ve netleştirme teknikleri de kullanılmak suretiyle Adli Emanete alındığı anlaşılan işyeri kamera görüntüleri değerlendirilerek, öncelikle kamera görünütlerinin hangi gün ve saate ait olduğu kesin olarak belirlenip, görüntülerdeki kişinin sanık olup olmadığına ve müştekiye ait suça konu malzemeleri alıp almadıklarına ilişkin atanacak teknik donanıma sahip bilirkişiden veya kriminal laboratuvardan rapor alınması, ayrıca görüntülerin duruşmada da izlenmesi ve sonucuna göre sanığın hukuki durumunun belirlenmesi gerekirken, eksik araştırma ve inceleme sonucu yazılı şekilde sanık hakkında mahkumiyet kararı verilmesi,

Adli Tıp Kurumu Adli Bilişim İhtisas Dairesi Ses ve Görüntü İnceleme Şubesi tarafından düzenlenen raporlarda, görüntülerin kalitesi, çözünürlüğü, aydınlatma koşulları ve kişinin pozisyonu gibi faktörlerin inceleme sonuçlarını etkilediği belirtilmiştir. Bazı durumlarda, görsel bilginin yetersiz olması nedeniyle kesin bir karar verilemeyebilir.

Ceza Genel Kurulu 2020/280 E. , 2022/818 K.

Adli Tıp Kurumu Adli Bilişim İhtisas Dairesi Ses ve Görüntü İnceleme Şubesi tarafından düzenlenen 13.02.2018 tarihli ve 11666/202/133S sayılı raporda; kafa ve yüz morfolojisi, saç yapısı, burun yapısı yönlerinden benzerlikler görülmekle; güvenlik kamerasında yer alan kişiye ait görüntü örnekleri ile sanığa ait görüntü örneklerinin mukayeselerinin "İnceleme konusu medyalardaki analizi yapılan görüntü örnekleri, mukayese konusu görüntü örnekleriyle benzerlikler göstermektedir (+1)*" şeklinde değerlendirildiğinin belirtildiği, ekinde yer alan görüntü analizi karar ölçeğinin ise (+4) ila (-4) arasında derecelendirildiği, Ceza Genel Kurulu tarafından müzakere sırasında yapılan incelemede de güvenlik kamerası görüntülerindeki şahıs ile sanığın resimleri karşılaştırıldığında kafa, yüz, saç yapısı ve burun yapısı yönlerinden benzerlikler bulunduğu, Anlaşılmaktadır

12. Ceza Dairesi 2023/3622 E. , 2023/3862 K.

15.Dosya içerisinde bulunan Adli Tıp Kurumu Adli Bilişim İhtisas Dairesi Ses ve Görüntü İnceleme Şubesinin 22/05/2018 tarih, 2018/36129/834/688 sayılı raporunda; İnceleme konusu görüntü dosyalarının kayıt kalitesi ve çözünürlüğünün düşük olduğunun, kişinin güvenlik kamerasına uygun pozisyon ve yakınlıkta bulunmadığının, aydınlatmanın elverişli olmadığının, kişinin yüzüne ait karakteristik yüz hat ve yapılarını temsil eden görsel bilginin yeterli düzeyde olmadığının, pikselizasyon ve bloklaşmalar meydana geldiğinden orjinal görüntülere ait bir çok detayın kaybolmuş olduğunun, bu nedenle inceleme konusu medyalardaki analizi yapılan görüntü örneklerinden elde edilen verinin karar vermek için yetersiz olduğunun bildirildiği görülmüştür. 16.Vergi Denetim Kurulu Başkanlığının 12/02/2022 tarih, 903-5338 sayılı yazılarında tanık ...'ın kazanın meydana geldiği 22/03/2016 tarihinde izinli olmadığının bildirildiği görülmüştür.

Adli Görüntü İncelemesinde Karşılaşılan Zorluklar

Adli görüntü incelemelerinde karşılaşılan başlıca zorluklar şunlardır:

• Görüntü Kalitesi: Düşük çözünürlüklü, bulanık veya yetersiz aydınlatmaya sahip görüntüler, analiz sürecini zorlaştırır ve kesin sonuçlar elde edilmesini engelleyebilir.

• Kamera Açısı ve Pozisyonu: Kamera açısının uygun olmaması veya kişinin kameraya uzak olması, yüz ve vücut özelliklerinin net bir şekilde tespit edilmesini güçleştirir.

• Manipülasyon İhtimali: Görüntülerin dijital ortamda kolayca değiştirilebilmesi, orijinallik ve bütünlük analizlerini kritik hale getirir.

• Uzmanlık ve Donanım Eksikliği: Adli görüntü incelemesi, özel yazılımlar, donanımlar ve bu alanda uzmanlaşmış personel gerektirir. Bu kaynakların yetersizliği, incelemelerin kalitesini düşürebilir.

  
  

Sonuç / Özet

Adli görüntü incelemesi, modern ceza muhakemesi süreçlerinde vazgeçilmez bir delil toplama ve değerlendirme yöntemidir. Türk hukukunda CMK ve Bilirkişilik Kanunu ile Adli Tıp Kurumu Kanunu Uygulama Yönetmeliği kapsamında düzenlenmiş olup, uzmanlık gerektiren bir alandır. Bu incelemeler, olayların aydınlatılması, şüphelilerin tespiti ve adaletin sağlanması açısından büyük önem taşır. Ancak, görüntü kalitesi, kamera açısı ve manipülasyon ihtimali gibi faktörler, inceleme sürecinde dikkatle ele alınması gereken zorlukları beraberinde getirir. Mahkemeler ve Cumhuriyet savcılıkları, bu tür incelemeleri Adli Tıp Kurumu gibi yetkili kurumlara yaptırarak, hukuka uygun ve bilimsel temellere dayalı raporlar elde etmeyi amaçlar.