Kripto Para Takibinde Uzman Mütalaasının Hukuki Önemi ve Yargı Kararları

Kripto para takibinde uzman mütalaası, özellikle karmaşık ve teknik bilgi gerektiren durumlarda hukuki süreçlerin aydınlatılması açısından büyük önem taşımaktadır. Bu tür mütalaalar, yargılamanın doğru bir şekilde ilerlemesi ve hakkaniyetli kararlar alınabilmesi için teknik konuların hukuki zemine oturtulmasına yardımcı olur.

Türk hukukunda uzman mütalaası, Hukuk Muhakemeleri Kanunu (HMK) madde 293'te düzenlenmiştir. Bu maddeye göre, taraflar, özel ve teknik konularda iddia ve savunmalarını desteklemek ve dava konusu olayın aydınlatılması amacıyla uzmanından bilimsel mütalaa alabilir ve bunu mahkemeye sunabilirler. Uzman mütalaası, bilirkişi incelemesinden farklı bir nitelik taşır. Bilirkişi, mahkeme tarafından atanan ve kamu görevi yapan bir uzmandır; uzman mütalaası ise taraflarca kendi iddia ve savunmalarını desteklemek amacıyla alınan ve mahkemeye sunulan bir görüştür.

Hukuk Muhakemeleri Kanunu Madde 293

(1) Taraflar, özel ve teknik konularda iddia ve savunmalarının ispatı için uzmanından bilimsel mütalaa alabilirler. Sadece bu nedenle ayrıca süre istenemez. (2) Mahkeme, uzman mütalaasını dikkate alabilir; ancak bu mütalaa, bilirkişi raporu yerine geçmez. (3) Uzman mütalaası, bilirkişi raporu ile çelişiyorsa veya mahkemece yeterli görülmezse, mahkeme, yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırabilir veya bilirkişiden ek rapor isteyebilir.

Kripto paraların hukuki niteliği, ülkemizde ve dünyada hala tartışmalı bir konudur. Kripto paraların bir yatırım aracı mı, para birimi mi, yabancı para mı, elektronik para mı yoksa emtia mı olduğu hususunda kesin bir tespit bulunmamaktadır. Bu durum, kripto para ile ilgili uyuşmazlıklarda uzman mütalaasının önemini daha da artırmaktadır.

T.C. İSTANBUL 6. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

SAVUNMA / Davalı vekili cevap dilekçesinde ve özetle; kripto paraların bir yatırım aracı mı, para birimi mi, yabancı para mı, elektronik para mı veyahut emtia mı olduğu hususunun ülkemizde ve dünyada halihazırda tartışmalı olduğunu ve bundan bahisle, kripto para varlıklarının bir mal varlığı değeri olarak kabul edilip edilemeyeceği hususunun kesin ve tartışmadan uzak bir biçimde tespitinin yapılamadığını, işbu dava bakımından Mahkemenizin görevli olduğundan söz etmenin mümkün olmadığını, ilgili uyuşmazlık bakımından genel yetkili sıfatıyla Asliye Hukuk Mahkemeleri'nin görevli olduğunu, davacı yanca, kendilerince ispat edilemeyen ve farazi bir alacağın temini için haksız ve hukuka aykırı icra takibi başlatıldığını, davacı tarafın, müvekkili şirket nezdinde herhangi bir hak ve alacağı bulunmadığını, davacının alacak taleplerinin dayanağı herhangi bir belge, bilgi veya sair delil de bulunmadığını, müvekkili şirketin kendisinden kaynaklanmayan nedenlerle halihazırda Savcılık ve ... tarafından soruşturma altında olduğunu, ... CBS tarafından yürütülen soruşturma kapsamında, kripto alım-satım platformunun faaliyetlerinin durdurulduğu ve müvekkili şirketin tüm banka hesaplarına bloke konulduğunu, bundan bahisle, müvekkili şirket tarafından herhangi bir şekilde

Kripto Para Takibinde Uzman Mütalaasının Önemi

Kripto para işlemleri, blok zinciri teknolojisi, cüzdan adresleri, işlem kimlikleri (TX ID), akıllı sözleşmeler ve merkeziyetsiz finans (DeFi) gibi karmaşık teknik kavramları içerir. Bu kavramlar, hukukçular ve yargı mensupları için yabancı olabilir. Uzman mütalaası, bu teknik detayların anlaşılmasına ve hukuki uyuşmazlığa uygulanmasına yardımcı olur.

Özellikle aşağıdaki durumlarda uzman mütalaası kritik bir rol oynar:

• Kripto Para Hırsızlığı ve Dolandırıcılık: Kripto para cüzdanlarının ele geçirilmesi, yetkisiz işlemlerin yapılması veya dolandırıcılık yoluyla kripto paraların transfer edilmesi gibi durumlarda, işlemlerin izlenmesi, cüzdan adreslerinin tespiti ve transfer zincirinin analizi için teknik uzmanlık gereklidir.

• Sebepsiz Zenginleşme: Bir tarafın diğerine herhangi bir hizmet veya sebep olmaksızın kripto para göndermesi ve bu durumun sebepsiz zenginleşmeye yol açması halinde, gönderilen paranın niteliği ve iadesi konusunda uzman görüşüne ihtiyaç duyulabilir.

  
  

T.C. İSTANBUL 16. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

Mahkememizce alınan bilirkişi raporu ve yapılan tespitlerde de belirtildiği gibi, davacının adına davalı tarafından menkul kıymet ya da kripto para hesabı açılmak suretiyle işlem yapılıp yapılamadığı tespit edilemediğinden, davalının davacı adına kripto para aldığına ilişkin iddiasını ispat edemediği gibi, davacı tarafından bu konuda davalıya verilmiş bir yetki de bulunmadığından davacının dava konusu ettiği 700.000-USD'yi, herhangi bir hizmet ve sebebi olmaksızın gönderilen para niteliğine dönüştüğü ve davalının sebepsiz zenginleşmesine sebebiyet verdiği mahkememizce benimsenmiş olup, TBK 77 ve devamı maddeleri gereğince haklı bir sebep olmaksızın başkasının mal varlığında meydana gelen başka bir şahsın zararına sebebiyet veren zenginleşmeyi davalının geri iade etmesi gerektiği mahkememizce benimsenmekle, davacının açtığı davanın kabulü ile yapılan ödemenin dava tarihinden itibaren 3095 sayılı yasanın 4/a maddesi gereğince işleyecek faizi ile birlikte davalıdan tahsili ile davacıya verilmesine ilişkin, kısa kararda yapılan yasa maddesindeki hata da düzeltilmek suretiyle ;

• Kripto Para Borsalarındaki Hatalar ve Güvenlik Açıkları: Kripto para borsalarında yaşanan teknik aksaklıklar, güvenlik açıkları veya kullanıcı hesaplarının ele geçirilmesi sonucu oluşan zararların tespiti ve sorumluluğun belirlenmesi için uzman görüşü önemlidir.

  
  

T.C. BURSA 2. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ E. 2022/493 K. 2022/501

doğru şekilde bilgilendirmeyip hesabını güvene almadığını, müvekkilinin hesabı tekrar aktive ederken müşteri hizmetlerinden yardım istediğini, müvekkilinin hesabı kilitliyken iki faktörlü doğrulama kodunun varlığını bilmediğini ve şüpheliler tarafından ele geçirilmiş olacağının bilgisinin de kendisine verilmediğini, eğer ... şirketi güvenlik açığı vermeden hesabın kilidini kaldırabilseydi müvekkilinin kripto paralarının muhafaza altına alınmış olacağını, müvekkilinin hesabı açıldığında hesabında bulunan coin ve tokerlerinin izni dışında MKR ve BTC'ye çevrilerek bilinmeyen cüzdan hesabına aktarıldığını, müşteri hizmetlerini tekrar arayan müvekkilinin hesabındaki paraların izni dışında aktarılmış olduğunun bilgisini verdiğini, müşteri hizmetlerinden geçmişe dönük hesap hareketlerini kontrol ettiklerinde kayıtlı bir işlem göremedikleri yanıtını aldığını, kripto paraların gönderildiği cüzdanların TX ID numaralarına ulaşamadığını, 0552 8793792 numaralı hattan müvekkilinin arandığını,

• Haksız Rekabet: Kripto para sektöründe faaliyet gösteren şirketler arasındaki haksız rekabet iddialarında, reklam stratejileri, arama motoru optimizasyonu (SEO) ve diğer dijital pazarlama faaliyetlerinin teknik analizi için uzman mütalaası gerekebilir.

  
  

T.C. İSTANBUL 9. ASLİYE TİCARET MAHKEMESİ

Bilirkişiler ..., ..., ... ve ... tarafından düzenlenen 16/05/2022 tarihli bilirkişi raporuna göre; dava dosyasında geçen kripto para birimleri ve kripto para sektöründeki ibarelerin davalıya ait ... arama motorunda aratıldığında davacının rakiplerine ait reklamlara sayfada yer verildiği, davacıya ait reklamların ise sayfada yer almadığı, dosya içeriğindeki bilgi ve belgeler ile yukarıdaki teknik ve incelemeler kapsamında yapılan tespitler göz önünde bulundurularak, somut uyuşmazlıkta davalı şirketlerin davranışlarının dürüstlük kuralına aykırılık ve dolayısıyla haksız rekabet teşkil edip etmediği noktasında takdirin Sayın Mahkemenize ait olduğu, Sayın Mahkemece davalı şirketlerin yaptığı davranışların haksız rekabet teşkil ettiği kanaatine varılması durumunda, davacı şirket vekilinin talep ettiği kardan yoksunlukla ilgili tazminat hesabının, dosya kapsamında hesaplama yapmaya yeterli bilgi ve belge olmaması sebebiyle hesaplanamadığı mütalaa edilmiştir

Uzman Mütalaasının İçeriği ve Hazırlanması

Kripto para takibine yönelik bir uzman mütalaası, genellikle aşağıdaki unsurları içermelidir:

1. Olayın Teknik Analizi: İlgili kripto para işlemlerinin detaylı bir teknik analizi yapılmalıdır. Bu, işlem kimlikleri (TX ID), cüzdan adresleri, blok zinciri kayıtları ve zaman damgaları gibi verilerin incelenmesini kapsar.

2. Kripto Para Akışının İzlenmesi: Kripto paraların hangi cüzdanlardan hangi cüzdanlara transfer edildiği, bu transferlerin hangi borsalar veya platformlar üzerinden gerçekleştiği ve nihai olarak nerede sonlandığına dair bir akış şeması veya detaylı bir rapor sunulmalıdır.

3. Teknolojik Açıklamalar: Blok zinciri teknolojisi, kripto para birimlerinin çalışma prensipleri, cüzdan türleri (sıcak/soğuk cüzdanlar) ve güvenlik mekanizmaları gibi teknik kavramlar, hukuki bir dil ile açıklanmalıdır.

4. Hukuki Değerlendirme İçin Teknik Zemin: Uzman, teknik bulgularını hukuki bir değerlendirme yapılmasına olanak sağlayacak şekilde sunmalıdır. Örneğin, bir işlemin yetkisiz olup olmadığı, bir güvenlik açığının varlığı veya bir dolandırıcılık eyleminin teknik delilleri açıklanmalıdır.

5. Delillerin Sunumu: Mütalaa, teknik analizleri destekleyen ekran görüntüleri, blok zinciri tarayıcı kayıtları ve diğer dijital delillerle birlikte sunulmalıdır.

Uzman mütalaası, mahkeme tarafından atanan bilirkişi raporu yerine geçmese de, mahkemenin karar verme sürecinde önemli bir yardımcı delil niteliğindedir. Özellikle bilirkişi raporu ile çelişen veya mahkemece yeterli görülmeyen durumlarda, mahkeme yeni bir bilirkişi incelemesi yaptırabilir veya bilirkişiden ek rapor isteyebilir.

Sonuç / Özet

Kripto para takibinde uzman mütalaası, bu alandaki hukuki uyuşmazlıkların çözümünde vazgeçilmez bir araçtır. Kripto paraların karmaşık teknik yapısı ve hukuki niteliğindeki belirsizlikler göz önüne alındığında, alanında yetkin bir uzmandan alınacak mütalaa, yargılamanın doğru ve adil bir şekilde sonuçlanmasına büyük katkı sağlayacaktır. Bu mütalaa, teknik verilerin hukuki bir çerçevede yorumlanmasını sağlayarak, mahkemelerin daha bilinçli kararlar almasına yardımcı olur.